KAREKOD (QR) UYGULAMASI YÜRÜRLÜĞE GİRDİ! ve KAREKOD OLMADAN E-BELGE GÖNDERİMDE NE OLUR?
213 sayılı Vergi Usul Kanununun Elektronik Ortamdaki Kayıtlar ve Elektronik Cihazla Belge Düzenleme başlıklı mükerrer 242. maddesinin ikinci fıkrası ile Hazine ve Maliye Bakanlığı; elektronik defter, belge ve kayıtların oluşturulması, kaydedilmesi, iletilmesi, muhafaza ve ibrazı ile defter ve belgelerin elektronik ortamda tutulması ve düzenlenmesi uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, elektronik ortamda tutulmasına ve düzenlenmesine izin verilen defter ve belgelerde yer alması gereken bilgileri internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında Hazine ve Maliye Bakanlığına veya Hazine ve Maliye Bakanlığının gözetim ve denetimine tabi olup, kuruluşu, faaliyetleri, çalışma ve denetim esasları Cumhurbaşkanınca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenecek olan özel hukuk tüzel kişiliğini haiz bir şirkete aktarma zorunluluğu getirmeye, bilgi aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu Kanun kapsamına giren işlemlerde elektronik imza kullanım usul ve esaslarını düzenlemeye ve denetlemeye yetkili kılınmıştır.
Söz konusu fıkrada ayrıca, Vergi Usul Kanunu ve diğer vergi kanunlarında defter, kayıt ve belgelere ilişkin olarak yer alan hükümlerin elektronik defter, kayıt ve belgeler için de geçerli olduğu; Hazine ve Maliye Bakanlığının, elektronik defter, belge ve kayıtlar için diğer defter, belge ve kayıtlara ilişkin usul ve esaslardan farklı usul ve esaslar belirlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmesi zorunlu olan belgelerin elektronik ortamda tutulmasına yönelik 509 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği de 20.10.2019 yılında yayınlanmıştır. Tebliğin e-Faturada Bulunması Gereken Bilgiler başlıklı düzenlemesinde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinden elektronik ortamda sorgulama, doğrulama ve görüntülenmesine imkân vermek üzere, Başkanlık tarafından bilgi içeriği belirlenen karekod veya barkodun ebelge.gib.gov.tr adresinden yapılan duyuruda belirtilecek tarihten itibaren bulunmasının istenebileceği belirtilmiştir. Bu düzenleme kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından elektronik belgelerde “Karekod” uygulamasına ilişkin Karekod Standardı Kılavuzu 17.02.2023 tarihinde yayınlanmıştır. Kılavuzda esasları belirlenen “Karekod” uygulaması 01.09.2023 tarihinden itibaren düzenlenecek e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye, e-Serbest Meslek Makbuzu, e-Müstahsil Makbuzu, e-Sigorta Komisyon Gider Belgesi, e-Döviz ve Kıymetli Maden Alım Satım Belgesi ve e-Adisyon belgesinde zorunlu hale getirilmiştir.
Karekod Standardı Kılavuzunda belirtilen hususların yerine getirilmemesi durumunda mükellefler Vergi Usul Kanununun 353/1 maddesi uyarınca özel usulsüzlük cezasıyla karşı karşıya kalacaklardır. İlgili madde hükmü uyarınca “elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, verilmesi ve alınması icabeden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken Maliye Bakanlığınca belirlenen zorunlu haller hariç olmak üzere kâğıt olarak düzenlenmesi ya da bu Kanunun 227, 231 ve 234 üncü maddelerine göre hiç düzenlenmemiş sayılması halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için 240 (2.200) Türk lirasından aşağı olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10’u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak tespit olunan yukarıda yazılı özel usulsüzlükler için kesilecek cezanın toplamı 120.000 (1.100.000) Türk lirasını geçemez”.