KURUMLAR VERGİSİ ORANI, TAŞINMAZ SATIŞ KAZANCI İSTİSNASI VE EK MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDE YENİ DÜZENLEMELERE İLİŞKİN UYGULAMA ESASLARI 

1. Kurumların Aktifinde En Az 2 Yıl Süreyle Bulunan Taşınmazların Satış Veya Devrinde Uygulanan KDV İstisnası Kaldırılmıştır(Md.7 ve 8). 

15.7.2023 tarihinden sonra edinilen ve kurumların aktifinde en az 2 yıl süreyle tutulacak taşınmazların satış veya devrinde KDV istisnası uygulamasına son verilmiştir.

15.7.2023 tarihinden önce edinilen ve kurumların aktifinde bulunan taşınmazlarda ise KDV istisnası uygulanmaya devam edecektir. KDV Kanunu’na eklenen Geçici 43. madde ile 15.7.2023 tarihinden önce kurumların aktiflerinde yer alan taşınmazlar için KDV Kanunu’nun 17/4-r bendi hükmünün değişiklik öncesi hükmünün uygulanacağı belirtilmektedir.

Düzenlemeler 15.7.2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.

2. Kurumların En Az İki Yıl Süreyle Aktifinde Bulundurduğu Taşınmazlarının Satışından Elde Edilen Kazanca Yönelik Kurumlar Vergisi İstisnası Kaldırılmış,  15.7.2023 Tarihinden Önce Aktifte Bulunan Taşınmazların Yasanın Yürürlük Tarihinden Sonra Satışından Elde Edilecek Kazanca Uygulanacak İstisna Oranı% 50 Den % 25’e İndirilmiştir(Md.19/B ve 22).

Yapılan düzenleme ile uzun yıllardır vergi mevzuatımızda bulunan ve kurumların mali yapılarının güçlendirilmesine olanak sağlamak amacıyla,  en az iki yıl süreyle kurumun aktifinde bulunan taşınmazların satış veya devrinden elde edilen kazancın % 50 sini istisna tutan düzenlemeye son verilmiş;  ancak yasanın yürürlük  tarihi  olan   15.7.2023  den  önce   kurumların  aktifinde  bulunan taşınmazlara ilişkin istisna tamamen kaldırılmak yerine istisna oranı kazancın %25’ine düşürülmüştür.

Daha öncesinde 28.11.2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunla yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2018 tarihinden önce bu oran % 75 olarak uygulanıyordu.  

Yasanın 22. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na Geçici Madde 16 eklenerek, yeni Kanunun yürürlük tarihinden önce kurumların aktifinde bulunan taşınmazların, kanunun yürürlük tarihinden sonra elden çıkarılmasından sağlanan kazançlara kurumlar vergisi istisnasının uygulanabileceğini; ancak istisnaya tabi tutulacak kazancın ise daha önce geçerli olan % 50 oranı yerine % 25 oranı ile uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır.

3. Taşınmazların Kısmi Bölünmeye Konu Edilmesine Son Verilmiştir(Md.20).

KVK md 19 da yapılan değişikler ile birlikte Taşınmaz’ların 1.1.2024 tarihinden itibaren Kısmi Bölünme işlemlerine konu edilmesine son verilmiştir.

Düzenlemeler 1.1.2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.

4. 2023 Yılı Kurumlar Vergisi Oranı % 20 Den % 25’e Çıkarılmış, İhracat Yapan Firmaların İhracat Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazanca Kurumlar Vergisi Oranının 1 Puan Yerine 5 Puan Olarak İndirimli Uygulanması İmkanı Getirilmiştir (Md.21).

Kurumlar Vergisi oranı % 20 den % 25’e (bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri için ise % 25 ten % 30’a ) artırılmıştır.

2023 yılı 3. Dönem Geçici Vergi Beyannamelerinde yeni kurumlar vergisi oranının uygulanması gerekmektedir. Zira yürürlük maddesine göre söz konusu değişiklikler 1.10.2023 tarihinden sonra verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İhracat faaliyetinde bulunan şirketlere tanınmış olan 1 puanlık kurumlar vergisi indirim imkanı 5 puana çıkarılmıştır.

Sanayi sicil belgesine sahip üreticilere tanınmış 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi ile ilgili değişikliğe gidilmemiştir.

Düzenleme, 1.10.2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere yasanın Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte (15.7.2023) yürürlüğe girmiştir.

5. Kurumların Girişim Sermayesi Yatırım Fonu ve Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı Dışında Kalan Diğer Yatırım Fon Ve Ortaklıkların Katılma Payları İle Hisse Senetlerinden Elde Edilen Kazançlara İlişkin Kurumlar Vergisi istisnası Kaldırılarak, Bu Kazançların Kurumlar Vergisine Tabi Tutulması Sağlanmaktadır (Md.19/a).

Kurumların 19.1.2022 tarihli ve 7351 sayılı ile 4.4.2022 tarihli ve 7394 sayılı Kanunlarla getirilen tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ve istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesi kapsamında değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançlarına ilişkin istisnaları kaldırılmıştır.

Söz konusu bu değişiklikler, 15.7.2023 tarihten itibaren İktisap Edilen Yatırım Fonu Katılma Payları İçin uygulanacaktır.

6. Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi (Md.1).

MTV mükelleflerine 2023 yılına münhasır olmak üzere Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ödeme yükümlülüğü getirilmiştir.

Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi düzenlemesinde öne çıkan hususlar maddeler halinde aşağıda yer verilmiştir:

• Motorlu Taşıtlar Vergisi mükelleflerine, 2023 yılı MTV tutarı kadar EK Motorlu Taşıtlar Vergisi ödeme yükümlülüğü getirilmiştir. Ek Motorlu Taşıtlar Vergisine,  I sayılı Tarifede yer alan; otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları vb., motosikletler,  II sayılı tarifede yer alan; minibüs, panelvan, motorlu karavanlar, otobüs, kamyon, kamyonet, çekiciler ve IV sayılı tarifede yer alan; uçak ve helikopterler, tabidir.
• MTV’den istisna olan durumlar için EK MTV de olmayacaktır.
• 2023 Yılı Ocak ayında otomatik tahakkuk ettirilmiş olan MTV tutarı kadar ilave EK MTV ödenmesi gerekecektir. Bu durumda, yılın ilk yarısında da sahibi olunan motorlu taşıtlar için iki taksit halinde EK MTV ödenecektir.
• Yasanın yürürlük tarihinden 31.12.2023 tarihine kadar olan süre içinde İlk Defa tescil edilecek MTV’ye tabi araçlar için tescilin yapılacağı tarihte 2023 yılı için tahakkuk ettirilecek MTV tutarı kadar EK MTV tahakkuk etmiş olacaktır. Yılın ikinci yarısında tescil edilen araçlar için MTV Kanunun 9. maddesine göre sadece ikinci altı aylık döneme ilişkin MTV tutarı tahakkuk ettirileceğinden, EK MTV tutarı da bu son altı aylık döneme ilişkin MTV tutarı kadar olacaktır.
• EK MTV tutarı, kanunun yayınlanacağı tarih itibariyle Kayıt ve Tescil işlemleri yapılmış olan taşıtlar için iki taksit halinde ödenecektir. Birinci taksiti; Ağustos 2023 ayının sonuna kadar, ikinci taksiti ise, Kasım 2023 ayı sonuna kadar ödenecektir.
• 15.07.2023 ila 31.12.2023 tarihleri arasında ilk defa Kayıt ve Tescil edilecek taşıtlara ait Ek MTV tutarı ise bu taşıtlar için tahakkuk edecek MTV tutarı ile birlikte peşin olarak ödenecektir. Taksitli ödeme imkânı bulunmamaktadır.

1. Motorlu taşıtlar vergisinden istisna tutulanlar ve deprem bölgesindeki mükellefler EK Motorlu Taşıtlar Vergisine tabi değildir.